“Të gjitha vendet evropiane duhet të përdorin plotësisht periudhën shtatëvjeçare të rregullimit për të vënë në dispozicion 700 miliardë euro të tjera për investime”, sugjeron Mario Draghi, duke rifilluar rregullat e reja të Paktit të Stabilitetit.
Do të ishte “një pjesë e rëndësishme e nevojave për investime publike” për të financuar reformat strukturore për të cilat Evropa ka nevojë urgjente, në mungesë të një borxhi të përbashkët evropian, shpjegon ish-kryeministri duke folur në mbrëmje në Paris në Simpoziumin vjetor të Qendrës për Kërkimin e Politikave Ekonomike (Cepr).
Përballë një Kine më pak të favorshme për prodhuesit evropianë dhe rreziqeve të një lëvizjeje proteksioniste nga administrata e re amerikane e udhëhequr nga Donald Trump, Mario Draghi paralajmëron edhe një herë Evropën të ndryshojë modelin e saj ekonomik, aktualisht i bazuar mbi të gjitha tek eksportet.
“Politikat evropiane kanë toleruar rritjen e ulët të pagave si një mjet për të rritur konkurrencën e jashtme, duke përkeqësuar ciklin e dobët të të ardhurave-konsumit, me heqjen dorë nga përdorimi i hapësirës fiskale për të luftuar kërkesën e dobët të brendshme”, kujton Draghi.
Por sot ky model ekonomik i bazuar në kërkesën e jashtme dhe nivelet e ulëta të pagave “nuk është më i qëndrueshëm”.
Një qasje e kombinuar e reformave strukturore dhe politikave makroekonomike nevojitet për të ringjallur rritjen, nënvizon ish-presidenti i BQE. Duke saktësuar se ka ndryshuar edhe kuptimi i “reformës strukturore”.
“Dhjetë vjet më parë, termi i referohej kryesisht rritjes së fleksibilitetit të tregut të punës dhe ngjeshjes së pagave. Sot do të thotë rritje e produktivitetit pa zhvendosur punën, por më tepër duke rikualifikuar njerëzit”, shpjegon ai.
Ndërsa në Raportin e tij të Konkurrueshmërisë, Draghi tregoi shumë masa të ndryshme që mund të rrisin produktivitetin, “tregu i vetëm evropian dhe tregu i kapitalit janë thelbësorë, pasi ato mbështesin mekanizmat bazë që nxisin rritjen e produktivitetit”, argumenton ai.
Draghi e di se këto reforma do të kërkojnë kohë për të prodhuar rezultate të rëndësishme. Prandaj ai sugjeron eksplorimin e një përdorimi më efikas të politikave makroekonomike. “Nëse BE-ja do të lëshonte borxhe të përbashkëta, mund të krijonte hapësirë shtesë fiskale për të kufizuar periudhat e rritjes nën potencial”.
Pa borxhin e përbashkët, sipas Draghit është e rëndësishme të “përmirësohet përbërja e shpenzimeve fiskale, rritja e investimeve publike dhe rritja e koordinimit midis vendeve anëtare”.
Evropa nuk ka më kohë për të humbur. “Do të ishte ngushëlluese të besohej se këto probleme janë më pak serioze sesa duken dhe se, si një kontinent i pasur, Evropa mund të hyjë në një fazë të rënies së menaxhuar. Por realiteti është se nuk ka asgjë komode në këtë perspektivë,” thotë ai.
Nëse Evropa vazhdon me normën mesatare të rritjes së produktivitetit që nga viti 2015, në 25 vjet ekonomia kontinentale do të jetë e njëjtë si sot, ndërsa shpenzimet për pensionet, energjinë, mbrojtjen dhe digjitalizimin do të rriten.
Këtu janë shifrat “monstruoze”: detyrimet e pafinancuara të pensioneve në vendet e BE-së që variojnë nga 150% në 500% të PBB-së, 750-800 miliardë në vit të vlerësuara nga Komisioni dhe BQE të nevojshme për të investuar në energji, mbrojtje, digjitalizim dhe kërkim e zhvillim, pa marrë parasysh objektiva të rëndësishëm si përshtatja klimatike dhe mbrojtja e mjedisit. /Albanianpost.com
