Ekspertët e pavarur të OKB-së për të drejtat e njeriut thanë në një raport të ri të martën se gjetjet e tyre tregojnë se qeveria e Venezuelës ka intensifikuar përdorimin e mjeteve “më të ashpra dhe më të dhunshme” të represionit pas zgjedhjeve të diskutueshme presidenciale të korrikut.
Rezultatet zyrtare të votimit të 28 korrikut janë kritikuar gjerësisht si jodemokratike, të errëta dhe që synojnë të mbajnë në pushtet presidentin Nicolás Maduro .
Në raportin e tij, misioni faktmbledhës për Venezuelën, i porositur nga Këshilli i të Drejtave të Njeriut i mbështetur nga OKB-ja, denoncoi shkeljet e të drejtave, duke përfshirë ndalime arbitrare, torturat dhe dhunën seksuale dhe me bazë gjinore nga forcat e sigurisë të vendit që “të marra në tërësi, përbëjnë krim kundër njerëzimit të persekutimit për baza politike.”
“Gjatë periudhës që mbulon ky raport, dhe veçanërisht pas zgjedhjeve presidenciale të 28 korrikut 2024, shteti riaktivizoi dhe intensifikoi mekanizmat më të ashpër dhe më të dhunshëm të aparatit të tij represiv”, thanë ekspertët në raport, i cili mbulonte një periudhën e vitit deri më 31 gusht.
Gjetjet i bëjnë jehonë shqetësimeve të Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së Antonio Guterres, Sekretarit të Shtetit të SHBA-së Antony Blinken , Human Rights Watch dhe të tjerëve në lidhje me Venezuelën dhe demokracinë e saj, duke përfshirë shtypjen para dhe pas votimit të shumëpritur dhe ikjen pasuese në mërgim të liderit të opozitës venezueliane. Edmundo González .
Marta Valiñas, kreu i ekipit të ekspertëve, tha se midis 29 korrikut dhe 6 gushtit, autoritetet venezueliane pranuan se kishin arrestuar më shumë se 2200 njerëz.
“Nga këta, ne kemi konfirmuar arrestimin e të paktën 158 fëmijëve – disa me aftësi të kufizuara”, u tha Valiñas gazetarëve në një konferencë shtypi të martën në Gjenevë, duke vënë në dukje se disa ishin akuzuar për krime të rënda, si terrorizmi.
“Ky fenomen është diçka e re dhe jashtëzakonisht shqetësuese,” tha ajo. “Ne po përballemi me një shtypje sistematike, të koordinuar dhe të qëllimshme nga qeveria venezueliane, e cila i përgjigjet një plani të ndërgjegjshëm për të heshtur çdo formë mospajtimi.”
Këshilli Kombëtar Zgjedhor i Venezuelës, i cili është i mbushur me besnik të Maduros, tha se ai fitoi zgjedhjet me 52% të votave. Por mbështetësit e opozitës mblodhën fletët e numërimit nga 80% e makinerive të votimit elektronik të vendit dhe thanë se kjo tregonte se González kishte fituar zgjedhjet – me dy herë më shumë vota se Maduro.
Dënimi global për mungesën e transparencës bëri që Maduro t’i kërkojë Gjykatës Supreme të Drejtësisë të Venezuelës, anëtarët e së cilës janë në linjë me partinë në pushtet, të auditojë rezultatet. Gjykata e Lartë rikonfirmoi fitoren e tij.
Ekspertët e pavarur, të cilët nuk përfaqësojnë Kombet e Bashkuara, përbëjnë një mision faktmbledhës të krijuar në vitin 2019. Ata kanë raportuar për shkelje të të drejtave – përfshirë krimet e supozuara kundër njerëzimit – në Venezuelën e Maduros prej vitesh. Ky raport, i pesti i këtij lloji, dënoi përpjekjet e qeverisë për të shtypur opozitën paqësore ndaj sundimit të saj.
Sistemi i drejtësisë – i udhëhequr nga Tribunali i Lartë – “është qartësisht i nënshtruar” interesave të Maduros dhe aleatëve të tij të ngushtë dhe shërbeu si “instrument kyç në planin e tij për të shtypur të gjitha format e opozitës politike dhe sociale”, shkruan ata.
Në orët pasi Maduro u shpall fitues, mijëra njerëz dolën në rrugë në të gjithë Venezuelën . Protestat ishin kryesisht paqësore, por demonstruesit rrëzuan gjithashtu statujat e paraardhësit të Maduros , të ndjerit Hugo Chavez, hodhën gurë mbi oficerët e zbatimit të ligjit dhe ndërtesat dhe dogjën motoçikletat e policisë dhe propagandën e qeverisë.
Qeveria e Maduros iu përgjigj demonstratave me forcë të plotë, duke kryer ndalime arbitrare, ndjekje penale si dhe një fushatë që inkurajon njerëzit të raportojnë të afërmit, fqinjët dhe të njohurit e tjerë që morën pjesë në protesta ose të vënë në dyshim rezultatet.
Patricia Tappatá Valdez, një anëtare e ekipit të ekspertëve, tha se kishte verifikuar se të paktën 143 arrestime përfshinin anëtarë të shtatë partive opozitare, duke përfshirë 66 drejtues të lëvizjeve politike.
“Përndjekja e motivuar politikisht është e dukshme,” tha ajo. “Këto shifra përfaqësojnë një nivel represioni që nuk e kemi parë që nga viti 2019.”/AP/