Kompania shtetërore ruse e naftës dhe gazit Gazprom ka thënë se do të ndalojë furnizimin me gaz për Austrinë të shtunën – por është e paqartë nëse ata e kanë përballuar kërcënimin.
Që nga mëngjesi i së shtunës ishte e paqartë nëse Rusia kishte mbyllur furnizimin e saj me gaz në Austri apo jo.
Austria ishte një nga vendet e para perëndimore që importoi gaz nga Bashkimi Sovjetik i atëhershëm në vitin 1968 me qendrën Baumgarten pranë kufirit me Sllovakinë që trajtonte dërgesat përmes Ukrainës.
Të premten në mbrëmje, kancelari Karl Nehammer u përpoq të siguronte austriakët se do të kishte pak ndikim këtë dimër pasi objektet e depozitimit të gazit të Austrisë ishin plot 93%.
“Ne nuk do të shantazhohemi nga askush. As nga presidenti rus. Ne nuk do të gjunjëzohemi nga qeveria e Putinit, nga vetë Putini, por kemi marrë masa paraprake për të siguruar që ne të mund të mbrohemi pikërisht për këtë arsye,” ai tha në Vjenë.
Furnizuesi më i madh energjetik i Austrisë OMV njoftoi ndalimin të premten në mbrëmje, duke thënë se ndërsa pritej përfundimi i furnizimeve me gaz nga Rusia pas më shumë se 50 vjetësh, rrjedha po mbyllej më shpejt se sa pritej.
Ajo vjen pasi OMV fitoi një vendim arbitrazhi kundër Gazprom Export, për furnizimet e saj të parregullta të gazit gjerman, i cili u ndal plotësisht në shtator 2022.
Dhoma Ndërkombëtare e Tregtisë i dha OMV-së 230 milionë euro plus interesin për furnizimet e humbura të gazit, të cilat OMV tha se do t’i rikuperonte duke pezulluar pagesat për Gazprom.
Ukraina ka thënë se nuk do ta zgjasë marrëveshjen e tranzitit me Gazprom përtej janarit 2025 në një përpjekje për të mbytur një burim të ardhurash që Kievi thotë se Rusia e përdor për të financuar luftën e saj.
Të premten në mbrëmje, kancelari Karl Nehammer siguroi austriakët se do të kishte pak ndikim dhe se vendi kishte bërë përgatitjet për një ngjarje të tillë.
Furnizimet e Luftës së Ftohtë
Importet austriak të gazit nga Rusia datojnë që nga Lufta e Ftohtë. Austria ishte një nga vendet e para perëndimore që importoi gaz nga Bashkimi Sovjetik i atëhershëm në vitin 1968 me qendrën Baumgarten pranë kufirit me Sllovakinë që trajtonte dërgesat përmes Ukrainës.
Por kjo marrëdhënie do të përfundonte gjithsesi në fillim të vitit të ardhshëm me skadimin e kontratës mes Gazprom dhe OMV.
Përballë pasigurisë në rritje rreth furnizimeve me gaz rus në Evropë, Austria ka rritur gjithashtu përpjekjet për të siguruar furnizim nga vende të tjera, si Turqia dhe Norvegjia.
“Për sa i përket sigurisë së furnizimit, nuk është vërtet problem. Ne kemi mjaftueshëm gaz në depo dhe ka mjaft burime të tjera gazi. Kjo do të thotë se nuk do të ketë mungesë, edhe nëse dimri bëhet shumë i ftohtë. Por tashmë po shohim një pasojë e çmimit,” tha Walter Boltz, një ish-anëtar i bordit të rregullatorit të tregjeve të energjisë elektrike dhe gazit natyror të Austrisë, E-Control.
Ndalimi i gazit nga Moska në Austri, do të thotë se vëllime të konsiderueshme të gazit tani po rrjedhin vetëm në Hungari dhe Sllovaki.
Përpara pushtimit të Ukrainës në vitin 2022, Rusia e furnizonte BE-në me rreth 40% të nevojave të saj për gaz.
Megjithë një rënie të madhe të furnizimit që kur Kremlini filloi luftën e tij gjithëpërfshirëse kundër Ukrainës, BE-ja ende mbështetet tek Rusia për pothuajse një të pestën e furnizimeve të saj me gaz dhe komisioneri i Energjisë Kadri Simson u përbuz kur u pyet nëse blloku ishte gati ta përfshinte atë në një regjimi i sanksioneve gjithnjë në zgjerim.
“Ne mbetemi plotësisht të përkushtuar për të përfunduar fazën e daljes nga gazi rus, gjë që mund të bëhet pa sfiduar sigurinë e furnizimit energjetik të Evropës,” u tha Simson gazetarëve në Bruksel javën e kaluar teksa ajo zbuloi raportin vjetor të Bashkimit Energjetik të BE-së .
Ai pranon se megjithëse konsumi i gazit rus ka rënë në mënyrë dramatike nga 150 miliardë metra kub, ose 45% e të gjitha importeve përpara pushtimit, vendi ende mbështetej tek Rusia për 18% të importeve në tetë muajt deri në gusht – pak më shumë se totali. Importet e LNG-së nga SHBA, që do të thotë se Rusia është ende furnizuesi i dytë më i madh i Evropës pas Norvegjisë./euronews/
