Teknologjia perëndimore është gjetur në dronët rusë të përdorur për të sulmuar Ukrainën, duke nxitur thirrjet nga Kievi për të forcuar sanksionet dhe kontrollet e eksportit ndaj Moskës.
Pushtimi i plotë i Rusisë në Ukrainë ka arritur momentin historik të zymtë prej 1000 ditësh. Gjatë kësaj periudhe, të paktën 12,000 civilë vlerësohet të jenë vrarë, shumë nga sulmet ruse me raketa dhe dron.
Duke reflektuar mbi sulmin ajror të Rusisë, Serhiy Popko, kreu i Administratës Ushtarake të qytetit të Kievit, tha në Telegram këtë javë: “Kiev u mbijetoi dhjetëra sulmeve masive ajrore të kombinuara gjatë 1000 ditëve të fundit. Gjatë sulmit më intensiv, ushtria ruse nisi gati 80 raketa dhe UAV në qytetin tonë!”
“Mendo pak – në shekullin e 21-të, kryeqyteti i një shteti evropian po shkatërrohet nga mijëra raketa dhe drone”, shtoi ai.
Ndërsa dronët kanë paraqitur një kërcënim të madh për ukrainasit gjatë konfliktit, ata janë bërë gjithashtu një mjet thelbësor në rezistencën e vendit.
Këto pajisje kanë revolucionarizuar aftësitë moderne luftarake të ushtrisë së saj: duke përmirësuar zbulimin, duke mundësuar goditje precize dhe duke përmirësuar vetëdijen në fushën e betejës.
Flota e larmishme e dronëve të Ukrainës – nga modelet e vogla komerciale deri tek UAV-të më të mëdha (mjetet ajrore pa pilot) – ka luajtur një rol kryesor në kundërshtimin e forcave ruse, duke demonstruar se si teknologjia mund të përdoret në luftën asimetrike, sipas analistëve.
“Lufta në Ukrainë është padyshim një luftë me dron”, tha Paul Strobel, zëdhënës i Quantum Systems, një prodhues gjerman i dronëve. “Unë mendoj se kjo ka qenë mjaft e qartë gjatë dy viteve e gjysmë të fundit.”
Komponentët perëndimor të gjetur në dronët rusë
Hetimet ukrainase kanë zbuluar se dronët rusë të kapur – përfshirë modelet Shahed të prodhuara në Iran – përfshijnë komponentë elektronikë të prodhuar në Perëndim, si pjesë nga SHBA dhe Evropa.
Për shembull, modeli Shahed-136 përfshin një lidhës të rrumbullakët të prodhuar në SHBA, me komponentë të tjerë kritikë me burim nga Gjermania, Zvicra dhe Japonia, sipas raporteve të mediave ukrainase dhe hulumtimeve nga grupet e mendimit.
Këto pjesë mbështesin navigimin, komunikimin dhe funksione të tjera thelbësore. Fakti që ato prodhohen në vende të ndryshme pasqyron natyrën globale të zinxhirëve të furnizimit dhe vështirësinë e zbatimit të kontrolleve të eksportit në teknologjitë me përdorim të dyfishtë.
Sanksionet perëndimore ndaj Moskës për pushtimin e saj në shkallë të plotë të Ukrainës kanë ndaluar eksportimin e të gjitha artikujve me përdorim të dyfishtë – atyre me funksione ushtarake dhe civile – në Rusi. Megjithatë, Rusia besohet se në vend të kësaj i ka blerë këto pjesë përmes ndërmjetësve, veçanërisht në qendrat si Hong Kongu.
Oleksii Makeiev, ambasadori i Ukrainës në Gjermani, theksoi nevojën për masa më të rrepta.
“Ne duhet të fokusojmë punën tonë për sanksionet në parandalimin e komponentëve elektronikë të prodhuar në Perëndim që të bëhen bashkëfajtor në krimet e përditshme të luftës në Ukrainë,” tha ai. “Procedurat e brendshme në kompanitë perëndimore dhe veprimet e qeverive, duhet të sigurojnë që këta komponentë të mos përfundojnë në Rusi.”
Ndërsa ka pasur skepticizëm mbi efektivitetin e sanksioneve ndaj Rusisë, Makeiev tha se ato kanë një ndikim.
“Rusia është dobësuar nga sanksionet ekonomike. Por gjithmonë ka vend për përmirësim. Kufiri i naftës ruse duhet të ulet. Ne presim gjithashtu që të vendosen sanksione kundër sektorit bërthamor rus”, shtoi ai.
Ndërsa dronët formojnë fushën e betejës në Ukrainë, ato simbolizojnë gjithashtu kompleksitetin e luftës moderne – ku përplasen teknologjia, politika dhe etika. Analistët thonë se arritja e ekuilibrit të duhur në adresimin e këtyre sfidave mund të jetë vendimtare për rezistencën e Ukrainës./euronews/
